sábado, outubro 02, 2004

Tu não podes comigo!

Origem do documento: Católica Net

Tu não podes comigo!

O homem da cotedúa adoece. Vai piorando cada vez mais até que já não pode.
É nessa altura que aparece o alma-biafada a fazer-lhe a corte. A cotedúa vira-se e diz-lhe:

- Mbée! Tu não me podes aguentar, não me podes fazer o que me faz o meu homem.

O alma-biafada insiste:

- Eu posso mais que o teu homem.

- Eu tenho a certeza de que não podes. O meu homem para mim traz-me só barbos, bicudas, só me dá peixes grandes para eu comer.

- Então vamos ver se posso ou não posso dar-te o que te dá o teu homem.

A cotedúa acede:

- Bom, se podes, caso contigo.

Naquele dia, o alma-biafada e a cotedúa estavam a namorar num ramo de poilão. Lá de cima, a cotedúa via tudo o que se passava em baixo. A certa altura avista um grande peixe e diz ao alma-biafada:

- Olha para aquilo. Estou cá com uma fome, desde manhã que ainda não comi nada. Vai-mo lá apanhar.

O alma-biafada olha para a mulher e lembra-se da promessa. Levanta-se, voa e pica sobre o peixe. Não falha! Cai-lhe bem em cima, monta num grande barbo e enterra-lhe as unhas para o içar. Puxa para um lado, o peixe puxa para o outro. Tenta de todas as formas, mas não consegue.
A cotedúa, donde está, vê o seu homem em apuros e começa a pensar: "Se não o vou buscar, ainda me morre na água. Aquilo é um barbo enorme".
Resolve descer. Chega à água, tira o barbo, tira o homem, tira tudo e volta para cima do poilão.

O alma-biafada está a deitar os bofes pela boca. A mulher deixa-o descansar um bocado antes de lhe dizer:

- Já te tinha dito que não me podes aguentar. Estás a ver, se não fosse eu morrias na água. Depois os teus parentes lá vinham dizer que não tenho sentimentos, que te deixei morrer. Fui-te lá buscar por causa das bocas do mundo.

O alma-biafada levantou-se acabrunhado e voou para o mato onde ficou para sempre.
A vergonha foi maior do que ele.

Alma-biafada -

Ave palmípede de bico comprido e plumagem preta que habita na zona húmida do interior longe da costa. Faz ninho nas árvores e alimenta-se de tchebén, mancarra e peixes pequenos da logoa ou bolanha. É serpentário e passa por ser o terror dos sapos.

Catedúa -

Águia costeira de plumagem branca no peito e preta no resto do corpo. Principalmente piscívora, às vezes ataca pintos e mesmo galinhas. Faz o seu ninho nos poilões.
A arrogância fútil e desmiolada vem desafiar a sabedoria discreta. Chegam até nós nas asas de duas aves que hoje se distinguem graças ao desfecho desse confronto.
Actualmente a cotedúa habita nos poilões costeiros e o alma-de-biafada no mato. Uma ficou a comer peixes e carangueijos à beira-mar e alguns pintos furtivos apanhados com as suas garras. O outro, a rondar as bolanhas do interior, a pescar peixes pequenos com o bico, a comer tchebén e mancarra.
Separados assim por habitat, morfologia e hábitos alimentares diferentes, as causas últimas deste afastamento são, no entanto, de índole moral. A fanfarronice, o alarde de capacidades que não se possuem, não resiste à prova da realidade. Conclui-se pois ser preciso, para bem viver, dar ouvidos ao bom senso, realizar avaliações justas das situações e não empreender tarefas que, de longe, ultrapassam as próprias forças e possibilidades. Transgredir este princípio, ou esta moral, leva à vergonha, ao opróbio - ao abandono do cenário dos factos.
Excluído de vez, o alma biafada evoca ainda hoje sugestões dessa migração forçada - é sinal de boa viagem para o caminhante que avista ao longe as penas brancas das suas asas.


(Versão Crioulo)

Kotedúa tene si ome. Ome bin duensi, duensi. I ka pudi. Alma-biafada ba buska minjer. Kotedúa rabida e fala:

- Mbée! Abô bo ka pudi aguentan, bo ka pudi fasi ki ku ña ome ta fasin.

Alma-biafada ruspundil:

- Ami N má garande ke bu ome.

- Ami N sibi dritu kumâ bo ka pudi aguentan. Ami, ña ome ta piscan son barbu, bekuda, pis garande son ke I ta dan pa N kumê.

- N ta jubi si N ta pudi dau ki ku bu ome ta dau.

Minjer falal:

- Bon, su pudi, N ta kasa ku bô.

Ki dia, alma-biafada ku kotedúa ê na raca tara riba di polon. Ma, suma ke ê staba riba di polon, kotedúa oja tudu ku na pasa bás. I ba oja pis garande na iagu, I fala janan si ome kumâ:

- Jubi ki pis. Ami. N sta ku fome, disna de parmaña N ka kumê nada. Ba pañan el.

Alma-biafada jubi minjer e lembra fala fikadu. I lanta, i bua riba e pika pa pis na iagu. Nin i ka falia! I ciga, I mite ku burta di barbu, I sinta riba del e finka uña tudu pa i alsal.
Ora di lanta ciga, forsa faltal pabia pis garande dimás. I na junda, pis na junda. I fasi tudu manera ma I ka pudi.
Minjer na kau ke i sta nel; i oja manera ke si ome sta mal e fala ku sintidu: "Si N ka na bai tiral gosi, i na muri na iagu. Pabia ki pis, ku sedu barbu, I garande dimás".
Minjer sai. I ciga, i bai dentru de iagu, i tira barbu ku si ome ku tudu e ba finka riba di polon.
Alma.biafada kansa tok i na baba. Minjer disal diskansa un bokadu e fala:

- N tarda kontau kumâ bo ka pudi aguentan. Bo oja, se i ka ami, bo ta muri na iagu. Anton bu parente na bin fala kumâ ami N susu korson, N disau muri. N tirau son pabia di boka di ginti, bo obi ?

Alma-biafada npina. Burguñu más el.
I lanta, i bua un biás pa matu.

Fonte: Odisséia2000



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?